محیط زیست

عوامل اصلی آلودگی آب :

*    فاضلاب‌های شهری و خانگی

*    فاضلاب‌های صنعتی

*    آلودگی آب با سموم و كودهای شیمیایی

آلودگی آب در منازل

ما در منازل خود مقدار زیادی آب مصرف می‌كنیم كه به دنبال آن فاضلاب فراوانی تولید می‌شود. پس از تصفیه آب موجود در فاضلاب ، از آن برای آبیاری محصولات كشاورزی استفاده می‌شود. اما بسیاری از مواد كه به فاضلاب راه یافته‌اند در مراحل مختلف تصفیه از آن جدا نشده و به هنگام آبیاری زمین‌های كشاورزی جذب محصولات كشاورزی شده و به این ترتیب ما با استفاده از آنها دچار بیماری‌های مختلفی از جمله مسمومیت‌ها و بیماریهای صعب‌العلاج می‌شویم.

انواع پاك‌كننده‌ها مانند پودرهای رخت‌شویی، مایع ظرف‌شویی و سفید‌كننده‌ها، انواع مواد نفتی همچون تینرها، حلال‌ها، جلا دهنده‌ها ، روغن‌های سوخته از جمله مواد خطرناكی هستند كه ما وارد فاضلاب می‌كنیم.

پس چه خوب است قبل از وارد كردن این مواد به فاضلاب كمی با خود فكر كنیم آیا راه بهتری برای رهایی از آنها وجود دارد؟

راه‌های عملی برای كاهش آلودگی منابع آب

از پودرهای رخت‌شویی، مایعات ظرفشویی، پاك‌كننده‌ها و سفیدكننده‌ها در حد نیاز استفاده كنیم. كف زیاد نمی‌تواند سبب تمیزتر شدن ظروف یا لباس‌ها شود بلكه نتیجه این كار تولید فاضلاب و آلودگی بیشتر است.

تینرها، حلال‌ها و جلادهنده‌ها را به اندازه نیازمان بخریم زیرا نگهدای این مواد در خانه به دلیل آتش‌زا بودن خطرناك است و ریختن آنها درون فاضلاب یا روی زمین نیز باعث آلودگی منابع آب می‌شود.

مراقب باشیم نفت، بنزین و روغن موتور وارد آبهای سطحی یا سیستم فاضلاب نشود.

بهتر است به جای رنگ‌های روغنی از رنگهای پلاستیكی استفاده كنیم زیرا این رنگها خطر كمتری برای محیط زیست دارند چه خوب است آنها را به اندازه مصرف تهیه كنیم، باقیمانده آن را دور نریخته و برای مصارف بعدمان نگه داشته و یا در اختیار دوستان و همسایگان قرار دهیم.

بازیافت: بازیافت یا بازیابی نام روشهایی است كه به كمك آن می‌توانیم مواد مصرف شده را حفظ كنیم و دوباره مورد استفاده قرار دهیم. انسان امروزه موادی نظیر كاغذ، شیشه، فولاد و آلومینیوم را به مقدار فراوان برای تولید كتاب، روزنامه ، پاكت، جعبه، ظروف شیشه‌ای ، قوطی ، وسایل نقلیه و بسیاری چیزهای دیگر به كار می‌گیرد.

مردم این مواد را پس از مصرف دور می‌ریزند و این مسئله دو مشكل اساسی را به وجود می‌آورد اول این كه باید مقدار زیادی زباله را دفع كنیم تا بهداشت محیط حفظ شود مشكل دوم نیز آن است كه هر روز تقاضا برای مواد خامی كه این محصولات از آنها ساخته می‌شود افزایش می‌یابد، منابع موجود در زمین محدود هستند و اگر در روش مصرف خود تغییری ندهیم خیلی سریع به پایان می‌رسند.

امروزه در كشورهای صنعتی برای تهیه روزنامه‌ها به میزان 25 تا 50 درصد از كاغذ بازیافت شده استفاده می‌كنند، در صنعت بسته‌بندی نیز 80 درصد جعبه‌های مقوایی، بازیافتی هستند.

زباله‌ها موادی هستند كه ظاهراً به درد نخور بوده و دور ریخته می‌شود، زباله‌های خانگی شامل پس مانده مواد خوراكی، كاغذ ، شیشه ، مقوا، فلزات ، پلاستیك و … است .

هركدام از ما به طور متوسط روزانه یك كیلوگرم زباله تولید می‌كنیم به عبارت دیگر مواد غذایی و كالاهایی را كه با زحمت زیاد و وارد شدن خسارتهای فراوان به محیط زیست تولید كرده‌ایم به راحتی به صورت زباله در می‌آوریم كه برای دفع آن به زمین زیادی نیاز است.

فواید بازیافت

بازیافت زباله ، سه فایده مهم برای محیط زیست دارد!

1- صرفه‌جویی در مصرف مواد خام: ما به كمك بازیافت زباله در مصرف منابع طبیعی صرفه‌جویی كرده‌ایم زیرا به جای استفاده از مواد خام برای تولید محصولات نو ، از مواد بازیافتی استفاده می‌كنیم.

2-صرفه‌جویی در مصرف انرژی: البته برای بازیافت مواد زاید هم نیاز به مقداری انرژی است اما انرژی لازم برای بازیافت زباله خیلی كمتر از انرژی مورد نیاز برای تولید محصولات جدید از مواد خام است. برای مثال ساختن آلومینیوم از آلومینیوم بازیافت شده 90 درصد انرژی كمتر از ساختن آن از سنگ معدن نیاز دارد.

3- نیاز به فضای كمتر برای دفن زباله ، مواد قابل بازیافت و مراحل آن : در گام اول برای بازیافت زباله‌ها باید مواد قابل تجزیه مثل پسمانده‌های آشپزخانه و مواد غذایی را از سایر زباله‌ها جدا كرده و سعی شود فقط این مواد را در كیسه زباله ریخته و به ماشین‌های مخصوص حمل زباله تحویل دهیم.

این مواد را به نوعی كود به نام كمپوست تبدیل می‌كنند كه برای اصلاح خاك و جبران مواد غذایی از دست رفته به كار می‌رود.

در مرحله بعد باید مواد قابل بازیافت را از زباله‌ها جدا كنیم. شیشه، كاغذ، پلاستیك و انواع فلزات از بهترین مواد برای بازیافت هستند.

الف- كاغذ : آیا می‌دانید ك برای تولید یك تن كاغذ نیاز به قطع 17 اصله درخت بالغ است اگر هر شخصی كاغذهای باطله‌اش را در طول یك سال جمع كند معادل 5/1 اصله درخت می‌شود و اگر همه ما ایرانیان این كار را انجام دهیم از قطع شدن 100 میلیون درخت در طول یك سال جلوگیری كرده‌ایم بنابراین :

روزنامه‌ها و كاغذهای باطله و دفترچه‌های تمام شده بچه‌ها را هرگز دور نریزیم ، آنها را از سایر زباله‌ها جدا كرده و به مأموران بازیافت تحویل دهیم.

اشیایی مثل پاكت‌ها و پوشه‌ها را دور نیندازیم تا در موقع لزوم از آنها استفاده كنیم.

ب- مواد پلاستیكی: آیا می‌دانید كه پلاستیك‌ها از نفت كه منبعی تمام‌شدنی است تهیه شده ولی به علت غیرقابل تجزیه بودن از زباله‌های پایدار و آلوده‌كننده محیط زیست محسوب می‌شود. 30درصد از پلاستیك‌های تولید شده در بسته‌بندی به كار می‌روند پس چه خوب است:

هنگام خرید از بسته‌بندی‌های زاید توسط فروشنده جلوگیری كنیم.

از كیسه‌های پلاستیك خشك و غیرآلوده چندین بار استفاده كنیم و در پایان هم برای جمع‌آوری زباله‌هایمان از آنها استفاده كنیم.

برای خرید از ساك‌های پارچه‌ای استفاده كنیم.

سعی كنیم در مراسم و مهمانی‌ها از ظروف قابل شست و شو به جای ظروف یكبار مصرف استفاده كنیم.

ج- شیشه : آیا می‌دانید كه بطری شیشه‌ای را كه امروز دور می‌اندازیم تا 1000 سال دیگر هم به صورت زباله در روی زمین باقی می‌ماند.

برای تولید شیشه باید مقدار زیادی شن و ماسه از زمین استخراج شود كه این كار نیاز به مصرف مقدار زیادی انرژی و آب دارد.

بازیافت شیشه سبب جلوگیری از حفاری‌های جدید در معادن شن و ماسه ، صرفه‌جویی در مصرف انرژی و آب می‌شود از طرف دیگر نیاز به فضای كمتری برای دفن زباله‌های شیشه‌ای است.

ما می‌توانیم با جدا كردن انواع ظروف شیشه‌ای شكسته، شیشه‌های مربا ، سس و غیره در منازل گام بزرگی در جهت بازیافت شیشه‌ها برداریم.

در صورت امكان بطری‌های شیشه‌ای را برحسب رنگ جدا كرده و درب‌ها و گلوبندهای سربی دور آنها را جدا كنیم.

د- آلومینیوم : آیا می‌دانید اگر قوطی آلومینیومی را دور بیندازید بعد از 500 سال هنوز هم به صورت زباله باقی خواهد ماند.

به كمك بازیافت هر تن آلومینیوم ، حدود هزار دلار صرفه‌جویی ارزی می‌شود.

آلومینیوم می‌تواند بارها ذوب شود و به قوطی یا ظرف جدیدی تبدیل گردد.

نه تنها قوطی و ظروف آلومینیومی قابل بازیافت‌اند بلكه ورقه‌های آلومینیومی بشقاب پیتزا و شیرینی هم قابل بازیافت هستند آنها را هم جدا كرده و با سایر زباله‌ها دور نریزیم.

زباله‌های خطرناك

بعضی از زباله‌های تولید شده در خانه‌ها از مواد بسیار خطرناك به شمار می‌آیند مانند باطری‌های مختلف، لامپ‌های مهتابی و جیوه‌ای، لوازم الكتریكی و …  . این وسایل دارای مواد خطرناكی هستند كه سلامت ما و محیط زیست را تهدید می‌كند چه خوب است از لوازم خانگی یا اسباب‌بازیهای باطری‌دار كمتر استفاده كنیم. ساعتهای اتوماتیك بهتر از ساعتهایی است كه با باطری كار می‌كند.

    باطری‌ها را در دسترس بچه‌ها قرار ندهیم.

 از قراردادن لامپ‌های مهتابی و جیوه‌ای و یا لامپهای سوخته در محلی كه احتمال شكستن آنها وجود دارد خودداری كنیم، مواد موجود در آنها به شدت محیط زیست را آلوده می‌كند.